Deze browser wordt niet meer ondersteund. Gebruik een recente versie van Edge, Chrome of Firefox.

In de binnenstad liggen ruim 250 bruggen, waarvan vele bijzondere namen hebben. Zoals de eeuwenoude brug 121 over de Bloemgracht: de Rosa Overbeekbrug. Maar wie was Rosa Overbeek eigenlijk?

Kees Bakels, de hoofdpersoon uit Theo Thijssens klassieker ‘Kees de Jongen’ (1923) groeit op in de Jordaan, dicht bij de Westertoren. Hij is een 'gewone' jongen, twaalf jaar oud, en heeft een zusje – Truus – en een klein broertje. Zijn vader werkt in de schoenenwinkel, terwijl moeder het huishouden runt en op de winkel past als pa ziek is. Dat gebeurt steeds vaker in het boek, vader Bakels heeft namelijk tuberculose.

De familie heeft het niet breed, maar desondanks is Kees een blije jongen. Hij haalt hoge cijfers op school en voelt zich verheven boven zijn klasgenoten. Die snappen het allemaal niet. Kees, daarentegen, die snapt het wel. Hij fantaseert erop los, over het vloeiend spreken van Frans, en winnen met schaken van een grootmeester. Maar bovenal fantaseert Kees over Rosa Overbeek.

Rosa is anders dan alle andere meisjes. Dat weet Kees gelijk als hij haar voor het eerst op school ziet. Ze is het nieuwe meisje in de klas, komt van een ‘rijk instituut’ en hij vindt haar bijzonder. Al vanaf de eerste dag, zo merkt Kees op, let ze op hem. ’s Avonds in bed denkt hij ‘zeer diep’ na over Rosa.

‘Als ze gewild had, was ze met één slag om-zo-te-zeggen het opperhoofd van de meisjes geworden. Maar ze wou niet; en toch had ze een soort hoogheid over zich; en dàt soort hoogheid wou hij ook hebben.’

Kees kijkt naar Rosa op. Behalve in zijn fantasieën: dan staan hij en Rosa op gelijke voet. Hij voert gesprekken met haar terwijl ze er niet is en deelt zichzelf een heldenrol toe. Het is de tweede rode draad die door het boek loopt: de verliefdheid van Kees op Rosa. Wanneer uiteindelijk de vader van Kees komt te overlijden, het gezin in geldproblemen raakt en moet verhuizen, stopt Kees met school. Hij gaat werken om mee te kunnen verdienen voor het gezin.

Op zijn laatste dag school wacht hij Rosa op om haar het nieuws te vertellen.

‘Hij kwam bij de Reestraat, en aarzelde. Wie weet, nou kwam ze d'r misschien net aan. En hij keerde om, en begon langzaam terug te lopen, haar tegemoet.... Daar was ze al. Ja, zij was het, hij zag het al aan de manier waarop ze met d'r schooltas liep.’

Wanneer Kees uiteindelijk met Rosa deelt dat hij van school gaat, kan hij zijn emoties bijna niet onder controle houden. Ergens wist Rosa het ook wel, ze had hem eerder op de dag verdrietig zien huilen. Hij probeert het nog te ontkennen – een tegenstribbelend ‘nietwaar’ op zijn lippen –, maar moet uiteindelijk toegeven aan de weemoed.

‘Fijnerd, lieverd!’ hoorde hij haar zeggen, en hij voelde haar ene arm om zijn hals, en haar lippen op zijn wang, vlak naast zijn mond hem kussend, twee, drie keer. ‘Pas op, val niet,’ zei hij dwaas, en haar omvattend, zonder dat hij het wist. Huilde zij ook? Ze duwde, hij liet los, en ze vluchtte weg zonder omkijken.’

In ‘Het leven is vurrukkulluk’ (1961), een roman van Remco Campert, is Rosa een oude dame, een toiletjuffrouw die per toeval haar oude jeugdliefde Kees weer tegenkomt. Hij is inmiddels een grijsaard, beroofd van 200 gulden die hij verstopt had in zijn schoen. Maar het geld deert hem niet meer, wanneer hij Rosa ziet.

‘Rosa Overbeek, dacht hij. Had hij lang geleden niet een Rosa Overbeek gekend? Ze had van dat eeuwigblonde haar en wat kon ze spankeren... Ze zat in een bank voor hem op de lagere school en leende zijn sponzedoosje. Haar vader bevoer de wereldzeeën. Hij gaf haar een opzetplaatje van de theehandel waarvoor zijn moeder werkte. Ze liepen over een gracht en opeens had ze hem gekust en ze zei, haar armen om zijn hals: ‘Fijnerd, lieverd!’’

Zelfs tientallen jaren later is Kees zijn vriendinnetje Rosa niet vergeten. De twee gaan volledig in elkaar op en zijn onafscheidelijk. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de volgende brug over de Bloemgracht de Kees de Jongenbrug is.

Beeld: Stadsarchief Amsterdam // Cursieve tekst: 'Kees de Jongen' door Theo Thijssen en 'Het leven is vurrukkulluk' door Remco Campert

Hebt u een vraag en kunt u het antwoord niet vinden op deze website? Neem dan contact met ons op.

Benieuwd wat er allemaal te doen is in de stad? Op Iamsterdam.com vindt u de beste tips op het gebied van cultuur, uitgaan en evenementen.