Vanwege het coronavirus werken onze medewerkers thuis.

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Issey Miyake (1938-2022) | Modeontwerper Tassen, parfums, lampen: de Japanse Issey Miyake ontwierp veel meer dan alleen mode.

De meeste modeontwerpers worden herinnerd vanwege een stijl, een outfit, een trend die ze hebben gezet. Issey Miyake stond bekend om zijn materiaalgebruik. Hij heeft kleding van papier, plastic en metalen draad gemaakt. De uitvinder van de plissé was hij niet, maar hij wist met plooien zulke nieuwe en verrassende dingen te doen, dat het lastig is niet aan hem te denken als je plissé ziet.

Ook een grote hit was, en is, zijn tassenlijn, Bao Bao – designliefhebbers zijn er al tweeëntwintig jaar dol op. Omdat de tassen zijn gemaakt van driehoeken van vinyl die op een ondergrond van gaas zijn geplakt, veranderen ze steeds van patroon.

Miyake, die op 5 augustus op 84-jarige leeftijd overleed aan leverkanker, werd geboren in Hiroshima; als kind was hij er getuige van hoe in 1945 de atoombom op de havenstad werd gegooid. Zijn moeder overleed drie jaar later door de blootstelling aan straling, hijzelf bleef de rest van zijn leven mank lopen. „Ik heb nooit mijn herinneringen aan die dag willen delen”, schreef hij in 2009 in een opiniestuk in The New York Times. „Ik heb, zonder succes, geprobeerd het achter me te laten en te denken aan dingen die gecreëerd worden, niet vernietigd, en die schoonheid en plezier brengen.” En: „Ik wilde niet bekend staan als de ontwerper die de atoombom heeft overleefd.” 

Miyake voltooide een opleiding voor grafisch ontwerpen voordat hij in 1965 naar Parijs verhuisde om een mode-opleiding te volgen. Vervolgens ging hij aan de slag voor Guy Laroche, Hubert de Givenchy en, in 1969, Geoffrey Beene in New York.

In 1970 keerde hij terug naar Japan om er zijn eigen modemerk voor vrouwen te beginnen. In zijn eerste collectie liet hij een jurk zien met een afbeelding van Janis Joplin en Jimi Hendrix, getekend in de stijl van Japanse tattoos.

In 1988 liet hij voor het eerst zijn beroemde geplisseerde ontwerpen zien: kleurrijke kledingstukken die eerst in elkaar werden gezet en daarna pas geplooid. Ze waren kreukvrij, eenvoudig te wassen en toch chic. Hij ontwierp niet zozeer de al bekende uitlopende rokken, maar blouses en broeken en (vaak sluike) jurken. Zo’n succes waren de geplooide stukken dat hij er in 1994 een speciaal merk voor maakte: Pleats Please, dat ook een eigen geur kreeg binnen zijn parfumlijn.

De mannenlijn, Homme Plissé, bestaat sinds 2013. Een andere lijn, A-POC ( van A Piece of Cloth, 1999), is gespecialiseerd in kleding die is gemaakt uit een stuk synthetische stretchstof. Voor alle lijnen werkte hij graag samen met kunstenaars. Zo maakte Yayoi Kusama een stippendesign voor A-POC.

Miyake was ook de leverancier van de kenmerkende zwarte coltruien van Steve Jobs; officieel, vanwege de korte col die niet wordt opgerold eigenlijk mock necks geheten. Jobs, die bevriend was met Miyake, vroeg hem om een paar van die truien, maar kreeg er honderd, genoeg voor de rest van zijn leven.

Miyake, die het liever over kleding had dan over mode, stopte zelf met het ontwerpen van de mannenlijn in 1994. Vijf jaar later droeg hij ook de vrouwenlijn over, al bleef hij al zijn modelijnen overzien.

Hij maakte sindsdien onder meer lampen, opende in 2007 een eigen (design)museum in Tokio, 21_21 Design Sight (het gebouw werd ontworpen door Tadao Ando) en, in datzelfde jaar, het Reality Lab, een bedrijf dat milieuvriendelijke materialen ontwikkelde – tegenwoordig is het de naam van een van zijn winkels.

Alle modelijnen van Issey Miyake zijn inmiddels een paar creatief directeuren verder, maar het merk is nog springlevend. Met name de Homme Plissé-collectie, waarvan het comfort in de Parijse shows wordt gedemonstreerd door acrobaten en dansers, is de laatste jaren een hit bij jonge modeliefhebbers.

Over het privéleven van Miyake was weinig bekend. Op zijn verzoek is er geen herdenkingsdienst.

Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt. U kunt ons ook anoniem een tip geven.