The NarcoSexuals, het nieuwste werk van de Utrechtse beeldend kunstenaar en theatermaker Dries Verhoeven, is op donderdag 12 mei in première gegaan. In dit stuk verkent Verhoeven de ins en outs van seksueel drugsgebruik, een fenomeen dat onder homomannen populairder wordt. Het is tot 6 juni te zien in Utrecht, daarna reist het door naar andere steden. DUIC nam een kijkje bij dit veelbesproken toneelstuk.

Een zomerse zaterdagavond komt langzaamaan tot een eind. Het terras van de Ping Pong Club staat vol mensen die zich al dan niet voorbereiden op een avondje stappen. Vanaf het grasveld achter de 2de Daalsedijk zie je aan de ene kant van de hemel de zon wegzakken, aan de andere kant verschijnt een bijna volle maan. Midden op het veld: een eenzame containerwoning. Enkele mensen kijken door de ramen naar binnen. Dit is de voorstelling The NarcoSexuals van Dries Verhoeven, onderdeel van SPRING Festival.

Een groep van zeven naakte mannen heeft zich verzameld in de woonkamer van de containerwoning. Opzwepende clubmuziek dreunt door de koptelefoon. De mannen beginnen uit het niets gechoreografeerd te dansen, recht en doordringend voor zich uit starend. Hun witte lenzen lichten op in het avondlicht. Waar de ene bezoeker met de neus tegen het raam staat gedrukt, houdt de ander een meter afstand. Een enkeling kijkt ongemakkelijk op het horloge.

Tekst gaat verder onder de afbeelding

“Mother Nature is like: this is not what I had in mind. Fuck you, Mother Nature”, klinkt door de koptelefoon. Het nieuwste werk van theatermaker en beeldend kunstenaar Dries Verhoeven gaat over ‘chemsex’. De term voor ’seksueel drugsgebruik’ werd geïntroduceerd in de Londense gay scene, zo’n vijftien jaar geleden. In de meeste gevallen wordt daarmee bedoeld: seks in combinatie met drugs die de seks kunnen versterken of verlengen. De personen die dit doen, worden ook wel ‘narcosexuals’ genoemd.

“Twintig jaar geleden betekende ‘seks op drugs’ dat je vanuit de club iemand meenam naar huis en daar misschien nog wat coke of iets anders nam dat in je broekzak zat”, legt Verhoeven uit in het programmaboekje. “De focus is inmiddels verschoven, voor een groeiende groep is het middelengebruik net zo belangrijk als de seks.” In de nagemaakte containerwoning op het veld naast het spoor liggen kleine witte envelopjes en flesjes: die verwijzen naar het drugsgebruik in de voortdurende seksscène.

“Ik wilde het landschap in kaart brengen waarin seksueel drugsgebruik langzaamaan normaliseert en hoopte uit te vinden hoe het zich verhoudt tot de geschiedenis van de ‘gay liberation’”, legt Verhoeven verder uit. Daarvoor had hij onder meer contact met ‘fervente narcosexuals’.

Tekst gaat verder onder de afbeelding

In maart van dit jaar schrijft het Trimbos instituut nog dat chemsex een relatief onbekend fenomeen is onder zorgverleners en andere hulpverleners. “De meest gebruikte middelen (door gebruikers ‘chems’ genoemd) zijn ecstasy/MDMA, GHB, ketamine, 3-MMC, mefedron (miauw miauw), cocaïne, speed en crystal meth (onder gebruikers aangeduid als tina).”

Veel gebruikers menen dat het niet schadelijk is voor de gezondheid, maar risico’s zijn er wel degelijk volgens Trimbos. “Een kleine, maar groeiende groep gebruikers ervaart gezondheidsproblemen”, schrijft het instituut in een factsheet over chemsex. “Zo is er risico op een overdosis, verslaving en kan chemsex leiden tot depressie, eenzaamheid, angst- en paniekaanvallen, psychoses en suïcidale gedachten. Bovendien is er meer risico op soa’s, hiv en ongewenste seksuele ervaringen.”

Sinds 2021 is chemsex opgenomen in de Monitor Drugsincidenten. Chemsex brengt risico’s met zich mee. Maar 60 uur per week achter de laptop zitten, dat is ook niet alles, vindt Verhoeven. “In een tijd die velen van ons ervaren als competitief en individualistisch, laat chemsex ons in ieder geval nadenken over collectieve queer manieren van samenzijn.”

Tekst gaat verder onder de afbeelding

De bel gaat. Voor de deur staat een man met een pet op en een klein rugzakje om de schouders. Een van de andere mannen kijkt schichtig om zich heen als hij de introducé binnenlaat. Ondertussen in de containerwoning kondigen de acteurs aan dat ze ‘normaal gesproken’ geen tina, oftewel crystal meth, gebruiken. Even later raken ze gezamenlijk in een ‘trip’.

De bewegingen van de acteurs worden minder uitbundig en trager. De dreunende clubmuziek raakt steeds verder weg. Even lijken de mannen in de woning helemaal in zichzelf gekeerd. Nieuwsgierig komen de bezoekers nader tot de ramen van het huis. Wat ligt daar op de grond? In de verte knipperen blauwe lichten… Even later zet een van de mannen in het huis een nieuwe cd aan.

Het feest gaat door, alsof er niets gebeurd is. Volgens Stichting Mainline, die zich inzet voor de gezondheid en rechten van mensen die drugs gebruiken, groeide tijdens de coronapandemie het aantal chemsex-feestjes. Onderzoeker Leon Knoops: “De opkomst van datingapp Chill, waarmee je feestjes kunt hosten of bezoeken, heeft daarin een belangrijke rol gespeeld. Het werd daardoor makkelijker om aan chemsex te doen, vooral in een tijd waarin mensen isolement en eenzaamheid ervoeren.”

Tekst gaat verder onder de afbeelding

Dries Verhoeven is een bekende naam in het Utrechtse kunstlandschap. Hij maakte al verschillende installaties en performances in onze stad. Die waren te bewonderen in theaters en andere locaties, en in de openbare ruimte. Zo legde hij in 2018 een fictieve bouwplaats aan op de Neude. In 2015 was hij daar ook al te vinden, met zijn installatie Wanna Play . Voor deze en andere werken kreeg Verhoeven eerder deze maand de Fentener van Vlissingen Cultuurprijs 2022. De uitreiking daarvan was op 22 mei bij de Ping Pong Club.

Dries Verhoeven heeft voor zijn ‘uitzonderlijke bijdrage’ aan de kunst in de stad Utrecht en…

Het bijzondere werk U bevindt zich hier van de Utrechtse kunstenaar Dries Verhoeven is binnenkort…

Een van de meest veelbesproken momenten van dit jaar was zonder meer het grote kunstwerk…

Meld je aan voor onze dagelijkse nieuwsbrief!

De nieuwe editie van de DUIC krant is uit en ligt verspreid door de hele stad. Lees hem hier of haal het op in de stad.

Lees de laatste editie hier »